Rezygnacja z funkcji członka zarządu w polskiej spółce kapitałowej

Od chwili wprowadzenia regulacji Kodeksu spółek handlowych w orzecznictwie sądów i w nauce prawa istnieją liczne opinie co do sposobu doprowadzenia do wygaśnięcia funkcji członka zarządu spółki kapitałowej w wyniku rezygnacji. Skuteczność rezygnacji z funkcji członka zarządu ma bardzo doniosłe znaczenie zarówno dla spółki, jak i dla członka zarządu. Jeżeli rezygnuje jeden z dwóch członków zarządu, a reprezentacja w spółce jest łączna, to nieskuteczna rezygnacja oznacza, że wszystkie czynności prawne dokonywane w imieniu spółki przez jednego członka zarządu będą nieważne. Z kolei członek zarządu, który nieskutecznie złożył oświadczenie o rezygnacji, ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą w przypadku niezłożenia w późniejszym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, jeżeli popadłaby w niewypłacalność.

Według stanowiska pierwszego oświadczenie woli członka zarządu spółki kapitałowej o rezygnacji ze sprawowanej funkcji powinno być złożone członkowi zarządu lub prokurentowi zgodnie z art. 205 § 2 lub art. 373 § 2 k.s.h. Według drugiego stanowiska oświadczenie woli członka zarządu spółki kapitałowej o rezygnacji ze sprawowanej funkcji powinno być złożone radzie nadzorczej lub pełnomocnikowi powołanemu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością zgodnie z art. 210 § 1 k.s.h., a w spółce akcyjnej zgodnie art. 379 § 1 k.s.h. Według stanowiska trzeciego oświadczenie woli członka zarządu spółki kapitałowej o rezygnacji ze sprawowanej funkcji powinno być złożone organowi uprawnionemu do powoływania członków zarządu .

Rozbieżności powyższe rozstrzygnął Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia z dnia 31 marca 2016 r., III CZP 89/15. Sąd Najwyższy uznał, że co do zasady w przypadku zarządu tak jednoosobowego, jak i wieloosobowego, rezygnacja winna zostać złożona spółce. Wprawdzie przepisy nie wymagają szczególnego dokumentowania oświadczenia o rezygnacji i może ono zostać wyrażone w każdy sposób dostatecznie ujawniający wolę rezygnacji, to jednak względy praktyczne przemawiają za nadaniem jej formy pisemnej. Przemawiają za tym zarówno potrzeby dowodowe, gwarantujące pewność stanu prawnego zarówno dla członka zarządu jak i dla spółki, ale także przepisy regulujące ustrój Krajowego Rejestru Sądowego, które wymagają, aby podstawę wpisu stanowił dokument. Złożenie oświadczenia o rezygnacji spółce może nastąpić przez wręczenie tego oświadczenia innemu członkowi zarządu, bądź przez doręczenie go na adres spółki.

Wyjątek od powyższej zasady dotyczy rezygnacji członka zarządu, który jest jednocześnie jedynym wspólnikiem spółki. W takim przypadku zastosowanie znajduje bowiem art. 210 § 2 k.s.k. który stanowi, iż czynność prawna między tym wspólnikiem a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego. O każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz zawiadamia sąd rejestrowy, przesyłając wypis aktu notarialnego. Zatem w oświadczenie wobec spółki o rezygnacji jedynego członka zarządu i zarazem jedynego wspólnika spółki, dla swej skuteczności, winno zostać sporządzone w formie aktu notarialnego.

Autor: radca prawny Maciej Puchała

https://www.radca-szczecin.pl